Tijdens het laatste Nationaal Management en IT Symposium had ik de gelegenheid om in de wandelgangen Rik Maes te spreken. Een bijzonder inspirerend gesprek, met nieuwe inzichten op actuele vragen. De geestelijk vader van het Amsterdam Information model, ook wel bekend als het 9-vlaks model, had veel nieuwe plannen, waar hij over vertelde. Waar hij vooral over nadacht was hoe hij die ideeën zo kon verwoorden, dat ze niet verkeerd geïnterpreteerd konden worden.
Met het 9-vlaks model had hij een raamwerk neergelegd voor informatiemanagement neergelegd. Het model stelt in staat om de verschillende deelgebieden van het vakgebied in kaart en met elkaar in verband te brengen.
Hij had in de loop der jaren gemerkt dat het model nogal eens werd gezien als een soort organisatie model. Dat bracht organisaties ertoe om een afdeling of ander organisatieonderdeel tussen de business en de IT te plaatsen. Die afdeling werd dan belast met het overbruggen van de kloof tussen “de mensen van de business” en “de IT-ers”. Daarmee wordt volgens Maes het model tekort gedaan.
De bedoeling van het model was juist om zichtbaar te maken dat business en IT verschillende domeinen zijn, verschillende manieren om naar dezelfde organisatie te kijken en verschillende terminologie om dat onder woorden te brengen. Zoals dat overigens ook voor het richtinggevende en het uitvoerende domein het geval is. Het model was dan ook feitelijk een pleidooi om aandacht te geven aan die verschillen en te zorgen dat ze overbrugd worden.
Het is moeilijk om tegelijk door de strategische en de uitvoerende bril te kijken. Net als het lastig is om de wereld zowel vanuit business- als IT-optiek te beschouwen. Veel mensen kennen sowieso maar één van de twee perspectieven – ze spreken maar één van de talen. En vaak delen de meeste medewerkers van een afdeling dezelfde blik. Daarom is het ook wel begrijpelijk dat zo’n afdeling zichzelf gaat zien als “business” of “IT”, “beleid” of “uitvoering”.
Dat neemt echter niet weg dat het echte probleem zit in het feit dat de mensen niet in staat zijn het geheel van de organisatie, alle 9 vlakken van het model, te herkennen en te begrijpen. En helaas, daar helpt een vertaal afdeling ook niet bij.
Gelukkig groeit dat inzicht wel. In steeds meer organisaties zien we dat “holistische” aanpakken terrein winnen. In aanpakken als Agile en DevOps staat het bedrijfsresultaat centraal en worden mensen eerder aangesproken op de kwaliteit van samenwerking dan op individuele prestaties.
Het is dan ook wel ironisch dat juist deze ontwikkelingen voor mensen aanleiding zijn om afstand te nemen van het 9-vlaks model. Zo horen we nog wel eens de mening dat het model uit de tijd is – het zou teveel uitgaan van zuilen en hokjes. Dan heb je toch iets gemist, lijkt me.
Het 9-vlaks model is niet achterhaald. Integendeel – het was zijn tijd ver vooruit! Gelukkig komen we daar eindelijk achter.
Wil je contact over de toepassing van het 9-vlaks model binnen jouw organisatie? Misschien twijfel je wel of jouw organisatie of team hier aan toe is, dan hebben we een volwassenheidsmeting opgezet die je hierbij helpt! Kijk hier voor meer informatie.
